چه می‌شود اگر بیت‌کوین به بالاترین قیمت خود برسد؟
نیاز نیست اشاره کنیم که بیت‌کوین (bitcoin) جهش قابل توجهی داشته است. با ارزش‌ترین و اولین ارز دیجیتال دنیا، تنها در ۲۴ ساعت گذشته بیش از ۶ درصد افزایش یافته است، آن هم بعد از اینکه طبق داده‌های شاخص کوین‌دسک (CoinDesk)، از سد روانیِ مهم ۶۵,۰۰۰ دلار گذشت. حالا بیت‌کوین به بالاترین قیمت تاریخی خود در حدود ۶۹,۰۰۰ دلار که در اواخر دی ماه سال ۱۴۰۰ و قبل از اتفاقات بد، دیده شده بود، بسیار نزدیک است.
بسیاری از افراد، حتی متخصصان این حوزه، با توجه به اینکه تنها چند ماه پیش، احساس کلی بازار نسبت به ارزهای دیجیتال بسیار منفی بود، از روند صعودی قیمت غافلگیر شده‌اند. حتی صرافی بزرگی مانند کوین‌بیس (Coinbase) هم چنین جهشی را پیش‌بینی نکرده بود، چرا که افزایش چشمگیر فعالیت‌های معاملاتی باعث اختلالاتی در عملکرد این صرافی شد. این اتفاق به اندازه‌ای تعجب‌آور است که باعث شود برخی افراد در اعلام اینکه این امر شروع یک روند صعودی دیگر است، مردد شوند، چرا که ممکن است قیمت‌ها به همان سرعتی که بالا رفته‌اند، سقوط کنند.
با اینکه شباهت‌هایی به روند صعودی سال‌های ۱۳۹۹-۱۴۰۰ وجود دارد، تفاوت‌های اساسی هم دیده می‌شود. روند نزولی قبل باعث خارج شدن بخش‌های مخرب این صنعت شد. آیا لزوما افزایش علاقه به ارزهای دیجیتال با کلاهبرداری، جرم و رفتارهای زننده همراه است؟ با وجود ریسک این حرف، شاید این بار متفاوت باشد.
اول از همه، سوال چند میلیارد دلاری: آیا صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) بیت‌کوین به رشد خود ادامه خواهند داد؟ ۱۰ صندوق موجود تاکنون شاهد ۸ میلیارد دلار ورودی خالص بوده‌اند. این امر نه تنها به “مشروعیت بخشیدن” به ارزهای دیجیتال به دلیل مشارکت موسسات مالی قابل اعتمادی مانند بلک‌راک (BlackRock)، فیدلیتی و Merrill Lynch کمک کرده، بلکه فشار خرید قابل توجهی بر بیت‌کوین به عنوان دارایی بنیادی نیز وارد کرده است.
ممکن است ETF ها با ارائه راهی امن‌تر برای ورود افراد به این بازار، پویایی بازار را تغییر داده باشند. این صندوق‌ها ثابت می‌کنند که تقاضای پنهانی برای بیت‌کوین از تمام بخش‌های بازار، از سرمایه‌گذاران خرد تا افراد با دارایی خالص بسیار بالا که از بانک‌های خود درخواست دسترسی به ارزهای دیجیتال را دارند، وجود داشته است. برای مثال، ETF بیت‌کوین بلک‌راک اولین صندوقی است که به سرعت به ۱۰ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت می‌رسد و برخی می‌گویند ۱۰ میلیارد دلار بعدی حتی سریع‌تر وارد بازار می‌شود.
با این حال، توجه بازار مالی سنتی (TradFi) فقط به ETF ها معطوف نیست. محصولات مشتقه رمزارز گروه CME که به طور کلی به عنوان نماینده‌ای از علاقه‌ی نهادی تلقی می‌شوند، حجم معاملات فوق‌العاده‌ای را تجربه می‌کنند. روندی مشابه در دوره‌ی افزایش قبلی نیز رخ داد، جایی که علاقه به رمزارزها باعث ایجاد علاقه‌ی بیشتر و بیشتر از سوی بخش‌های مختلف شد. هرچه ارزش رمزارزها بیشتر بالا برود، افراد بیشتری تمایل پیدا می‌کنند وارد این بازی شوند.
اینبار سلبریتی‌ها اینجا نیستند
جالب است که چرخه فعلی، حداقل تا به حال، سطح مشارکت بالایی از سوی افراد مشهور را به خود جلب نکرده است. این می‌تواند به دلیل عدم وجود شخصیتی مانند سم بنکمن فرید باشد که با تأمین مالی سلبریتی‌ها سعی در خرید اعتماد عمومی به صرافی FTX داشت. همچنین ممکن است موضوع شکایت کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده علیه کیم کارداشیان یا بازیگران دیگری که بدون علنی ساختن، تبلیغات ترون را انجام داده اند، هالیوود را محتاط کند.
البته همه اینها می‌تواند تغییر کند، اما فعلاً با توجه به اینکه تحقیقات نشان می‌دهد مشاوره سرمایه‌گذاری آنها چقدر ضعیف است، عدم حضور اینفلوئنسرها یک پیشرفت مثبت تلقی می‌شود. به همین ترتیب، چهره‌هایی که بر چرخه گذشته حاکم بود عمدتاً بدنام شده‌اند و به نظر می‌رسد این امر یک خلأ قدرت ایجاد کرده است که دنیای ارزهای دیجیتال امیدوار است خالی بماند.
این ایده که افراد تأثیرگذار در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارند، ممکن است صرفا یک آرزو بیهوده باشد. اما بهتر است ابتدا به دلایل ظهور این افراد توجه کنیم. یکی از تئوری‌ها این است که به دلیل ماهیت بازتابی قیمت ارزهای دیجیتال، در این بازار افراد تأثیرگذاری ظهور می‌کنند تا توجه‌ها را به سمت پروژه‌های خاص جلب کنند. همانطور که بلومبرگ (Bloomberg) اشاره می‌کند، این موضوع با امکان استفاده معامله‌گران از وجوه قرضی برای اهرم‌سازی (leverage) و تلاش برای به حداکثر رساندن سود معاملات، تشدید می‌شود.
با توجه به میزان اعتباراتی که در بازارهای ارزهای دیجیتال در حال انباشت است (حجم سود باز در قراردادهای فیوچرز بیت‌کوین از پاییز گذشته تاکنون در پلتفرم‌هایی مانند بایننس، اوکی اکس و بیت مکس که می‌توانند تا ۱۰۰ برابر اهرم شوند، 90 درصد افزایش یافته است) و حجم عظیم سرمایه‌ای که به سمت میم‌کوین‌ها (meme coin) مانند دوج‌کوین (Dogecoin) و شیبا اینو (Shiba Inu) سرازیر می‌شود، کاملاً واضح است که در این دوره نیز افراد به دنبال قمارهای بزرگ هستند.
وام‌دهی نهادی
در حالی که قوانین در ایالات متحده هنوز تغییر نکرده است، پیشرفت‌های قابل توجهی در چند سال گذشته مانند مقررات MiCA اتحادیه اروپا، برنامه صدور مجوز تجارت دارایی دیجیتال امارات متحده عربی و تلاش‌های لابی‌گری در مکان‌هایی مانند کانادا به این معنی است که به زودی معامله‌گران بیشتری می‌توانند با روش‌های تنظیم‌شده‌تری به مشتقات کریپتو دسترسی پیدا کنند.
امیدواری وجود دارد که بخش وام‌دهی کریپتو به سرنوشت تلخی همانند گذشته دچار نشود. در دفعه قبل، این بخش تحت سلطه چند صندوق تامینی ورشکسته مانند Alameda Research و Three Arrows Capital قرار گرفته بود. این صندوق‌ها وظیفه داشتند سود پرداختی به مشتریان پلتفرم‌های وام‌دهی ورشکسته مانند Celsius، BlockFi و Genesis را ایجاد کنند.
برای مثال، غول توکنیزه‌سازی Securitize، اخیراً برنامه‌ای به نام «Earn» راه‌اندازی کرده است که از طریق وام‌های با وثیقه بیشتر و وجوه توکنیزه شده برای غول‌های مالی KKR و Hamilton Lane، بازدهی ارائه می‌دهد. Reid Simon، رئیس اعتبارات Securitize، در مصاحبه‌ای با CoinDesk گفت که در حال حاضر، در حالی که هنوز تقاضای محصول را ارزیابی می‌کنند، خود Securitize هزینه آن را پرداخت خواهد کرد. او به این نوع بازده، «بازده پایدار» برای کاربران، خارج از ترازنامه خود می‌گوید.
این حرکت به خودی خود گام جالبی است و نشان می‌دهد که برنامه‌های وام‌دهی به عنوان یکی از معدود راه‌های استفاده‌ی مفید از دارایی‌های دیجیتال چقدر مهم هستند. سیمون گفت: «این کسب‌وکاری است که می‌خواهیم وارد آن شویم»، و خاطرنشان کرد که «مشخص نیست» برند این شرکت بومی کریپتو چقدر در میان جامعه‌ی کریپتو نفوذ داشته است. او گفت: «من لزوماً Securitize و بیت‌کوین را با هم تصور نمی‌کنم.»
دیگر اپراتورهای وام‌دهی کریپتو به طور مفصل در مورد اشتباهاتی که دفعه قبل رخ داد صحبت کرده‌اند. برخی دیگر نیز اشاره کرده‌اند که راه‌هایی برای خودتنظیمی صنعت وجود دارد، مانند جداسازی تجارت کریپتو از نگهداری و حمایت از اثبات ذخایر.
هیچ تضمینی وجود ندارد که همان اشتباهات دوباره تکرار نشود (یا اینکه بیت‌کوین اصلاً به بالاترین سطح تاریخی خود بازگردد). لازم به ذکر است که روند صعودی اخیر همزمان با پیشرفت‌های قابل توجه در شاخص‌های S&P 500 و Nasdaq و رشد مجدد در بخش فناوری ایالات متحده اتفاق افتاده است. این امر، بسیاری از ناظران را که فکر می‌کردند افزایش نرخ بهره سرمایه را از بخش‌های پرریسک خارج می‌کند، غافلگیر کرده است.
این امکان وجود دارد که با هر بار افزایش قیمت ارزهای دیجیتال، ماهیت چرخه‌های تبلیغاتی به گونه‌ای باشد که این حوزه محکوم به تکرار چرخه‌های گرفتار شدن در دام استفاده غیرمجاز، کلاهبرداری، سفته‌بازی، تأییدیه‌های زننده و حرص و طمع باشد. با این حال، در حال حاضر، به نظر می‌رسد که بدترین جنبه‌های این صنعت پاکسازی شده و عده‌ی بسیاری خواهان فعالیت به شیوه‌ای قانونی هستند. بر همین اساس، امیدوار بودن به عدم تکرار شرایط ناگوار گذشته، خالی از لطف نیست.
